Opinie: Natuurlijk leiderschap van iedereen in coronatijd hard nodig

In plaats van ons slachtoffer te voelen, moeten we verantwoordelijkheid nemen voor ons eigen leven, betoogt Jacqueline Wiener.

Winkelend publiek tijdens de koopzondag in het centrum van Amsterdam.Beeld ANP

Met de strengere maatregelen die woensdagavond zijn ingegaan, zal de energie nog verder zakken. Dat is op zich niet gek. Het coronavirus is niet alleen besmettelijk, ontregelt onze gezondheidszorg, ontwricht onze economie, maar bovenal doet het mentaal iets met ons.

Dat de mentale weerbaarheid afneemt, zien en voelen we overal om ons heen. Op straat en in winkels neemt de verdraagzaamheid snel af. Daar maak ik me zorgen over want we zitten met zijn allen in hetzelfde schuitje.

Het gevaar dat op de loer ligt, is dat we ons slachtoffer gaan voelen van deze situatie. Dat geeft een machteloos gevoel. Je ziet dat mensen de aandacht naar buiten richten, kritiek hebben op het ontbreken van een langetermijnaanpak of boos zijn op de mensen die ons regels opleggen zonder dat ze kunnen garanderen dat die regels het gewenste effect hebben.

We kunnen daar natuurlijk gedachten over hebben, maar voor de mentale weerbaarheid is het nodig om de aandacht naar binnen te richten. Verantwoordelijkheid nemen voor onszelf, voor ons eigen gedrag. Bewust worden dat het vooral de onzekerheid en de onvrijheid zijn die ons dwarszitten. We moeten zelf gaan dealen met onze gevoelens van angst, verdriet of boosheid. Die gevoelens herkent iedereen. Het is goed om stil te staan bij die gevoelens en ze te ervaren.

Keuze

Van daaruit kun je kiezen. Of je gaat je slachtoffer voelen en je verzetten, of je stelt jezelf de vraag wat jij nodig hebt en wat je kan doen om het voor jezelf en voor je omgeving draaglijker te maken. Dat voorbeeldgedrag toonde Diederik Gommers, die met zijn open houding het ‘verzet’ van influencers wist om te buigen naar samen oplossingen creëren. Binnen no time had hij ruim 200.000 volgers. Deze veerkracht is dus waar wij allemaal behoefte aan hebben. Op landelijk niveau maar ook heel dichtbij, in onze eigen levens. Daarom moeten we verantwoordelijkheid nemen voor onszelf, anders hebben we nog een lange winter voor de boeg.

Wat ik zag in maart, was een enorme solidariteit en bereidheid elkaar te helpen en steunen. Er kwam zoveel creativiteit om er samen het beste van te maken. En nu ontstaat er ‘vermoeidheid’ omdat het lang duurt. Juist daarom is het belangrijk om er zelf het beste van te blijven maken, in ons eigen leven, voor de mensen dichtbij en misschien wel voor mensen die we niet kennen maar die juist nu extra aandacht nodig hebben. Zo komen we in een positievere spiraal.

Het vergt moed om leiderschap te nemen over je eigen leven, toch ben ik ervan overtuigd dat iedereen dat kan. Het geeft een beter gevoel als je de regie neemt over je eigen leven in plaats van je slachtoffer te voelen. Mijn credo is: leer vertrouwen dat je kunt omgaan met wat er op je pad komt. Zeker in tijden waar het niet meezit. Laten we dat ook in coronatijd blijven doen, veerkracht tonen, elkaar inspireren en onze energie richten op wat wel kan. Zelfs met de huidige beperkingen. Dan houden we elkaar warm deze winter.

Jacqueline Wiener is executive coach en auteur van De vrijheid om voluit te leven, de kracht van natuurlijk leiderschap.